Kalbin işlevi, vücudun her organını yıkayan kanı pompalamaktır. Kan dokular için hayati önem taşıyan oksijeni ve besinleri taşır ve atık ürünleri uzaklaştırır. Kalbin pompalama hareketi bozulursa, vücudun organları çok çabuk bozulmaya başlar. Bu yüzden yaşamın kendisi kalbin etkin ve sürekli çalışmasına bağlıdır.
Kalp, kabaca yumruğunuzun büyüklüğünde kaslı bir organdır. Kalp kası kasıldıkça veya sıkıldığında, kanı damar sistemine doğru iter. Kalbin odaları ve valfleri, kalp atışları sırasında kan akışını yönlendirmek üzere düzenlenir.
Makalede Neler Var?
Kalbin Odaları ve Vanalar
Kalbin dört odası var. İki ventrikül (sağ ve sol) kanı kalbin dışına iten kas odalarıdır. Sağ ventrikül kanı akciğerlere, sol ventrikül kanı diğer tüm organlara pompalar.
İki atriyal (sağ ve sol) kalbe dönen kanı tutar ve tam sağ anda sağ ve sol ventriküllere boşalır.
Dört kalp kapakçığı (triküspid, pulmoner, mitral ve aort) kanın kalbin içine doğru yönde hareket etmesini sağlar.
Kalp fonksiyonunun, seri olarak çalışan iki ayrı pompa olarak görselleştirilmesi faydalıdır; sağ kalp pompası ve sol kalp pompası.
Doğru Kalp Pompası
Sağ kalp pompası, sağ atriyum, triküspit kapak, sağ ventrikül, pulmonik kapak ve pulmoner arterden oluşur. Görevi “kullanılmış” kanın oksijen ile yeniden yüklenmesini sağlamaktır. Vücudun dokularından kalbe dönen oksijen bakımından fakir kan sağ atriyuma girer. Atriyal kasıldığında, triküspit kapak açılır ve kanın sağ atriyumdan sağ ventriküle pompalanmasına izin verir. Sonra, sağ ventrikül kasıldığında, triküspit kapak kapanır (kanın sağ atriyuma geri akmasını önlemek için) ve pulmonik kapak açılır – böylece kan sağ ventrikülden ve pulmoner artere ve akciğerlere çıkar oksijen ile doldurulur.
- Triküspid yetersizliği hakkında bilgi edinin.
- Pulmoner arter hipertansiyonu hakkında bilgi edinin.
Sol Kalp Pompası
Sol kalp pompası, sol atriyum, mitral kapak, sol ventrikül, aort kapak ve aorttan oluşur. Görevi oksijen bakımından zengin kanı vücudun dokularına pompalamaktır. Akciğerlerden kalbe dönen kan sol atriyuma girer. Atriyal kasıldığında mitral kapak açılır ve kanın sol ventriküle girmesine izin verir. Sol ventrikül bir dakika sonra kasıldığında, mitral kapak kapanır ve aort kapak açılır. Kan sol ventrikülden, aort kapağının üzerinden ve vücuda itilir.
- Mitral darlığı hakkında bilgi edinin.
- Mitral yetersizliği hakkında bilgi edinin.
- Aort darlığı hakkında bilgi edinin.
- Aort yetersizliği hakkında bilgi edinin.
Kardiyak Döngü
Kalp döngüsü denen bir kavramı duyabilirsiniz. Basitçe, “kalp döngüsü”, doktorların kalbin işini iki evreye ayırmalarının bir yoludur – diyastolik faz ve sistolik faz.
Diastolik fazda, iki ventrikül gevşeticidir ve iki kulakçıktan kanla doldurulmaktadır. Sistolik fazda, iki ventrikül büzülüyor.
Bu terminoloji birkaç yönden yararlıdır. Örneğin, kan basıncını ölçtüğümüzde, kalp döngüsünün her iki aşamasında da – sistolik ve diyastolik – arterlerdeki basıncı ölçüyoruz. Böylece, kan basıncı 120/80 gibi iki sayı olarak rapor edilir. Burada sistolik kan basıncı (ventriküllerin attığı anda arteriyel basınç) 120 mmHg ve diyastolik basınç (ventriküler gevşeme sırasında basınç) 80 mmHg’dir.
- Tansiyon ölçme hakkında bilgi edinin.
Ayrıca, kardiyologlar kalp yetmezliğinden bahsettiklerinde, genellikle kardiyak fonksiyon bozukluğunun kardiyak fonksiyonun sistolik kısmını (dilate kardiyomiyopatide olduğu gibi) veya diastolik kısmı (diyastolik fonksiyonlarda olduğu gibi) etkileyip etkilemediğini belirtirler. Doğru tedavi bu ayrım yapmayı gerektirir.
Normal koroner arterlerin anatomisi hakkında bilgi edinin.